De 4 ruiters van de Apocalyps, John Gottman

Herken je dat, de communicatie binnen je relatie loopt steeds op conflicten uit óf je partner gaat moeilijke gesprekken uit de weg (gaat uit contact)? De bekende Amerikaanse relatietherapeut en wetenschapper John Gottman gebruikt de Bijbelse metafoor van de “vier ruiters van de Apocalyps” (de openbaring van dood en verderf) om aan te geven welke vier vormen van communicatie schadelijk zijn voor je relatie en naar alle waarschijnlijkheid zullen leiden tot het einde ervan.

Onderstaand lees je meer over de schadelijke communicatie vormen maar ook hoe je die om kan buigen naar constructieve communicatie.

Kritiek

De eerste ruiter is kritiek. De wijzende vinger. Kritiek op zichzelf is niet erg, als je het maar op een juiste manier uit. Als je het gesprek begint met een negatieve verwijtende opmerking, zoals “ jij bent ook altijd te beroerd om de vuilnis buiten te zetten…”, dan lanceer je een venijnige aanval op het karakter van de ander. Hier wordt je relatie niet beter van.

Dus begin altijd bij jezelf, communiceer in ‘ik-boodschappen’ zeg waar je last van hebt. Vertel wat je voelt in een bepaalde situatie, bijvoorbeeld dat je er verdrietig of en/of boos van wordt. Als je dan ook nog een positieve behoefte uitspreekt waarin je je partner vraagt om iets voor je te doen dan ben je constructief bezig: “ik dacht dat jij de vuilnis buiten zou zetten, dit is niet gebeurd en dat maakt dat ik me…..voel”. “Zou jij die taak op je willen nemen?”  Je probeert zo de ander te bereiken om samen tot een oplossing te komen. Het doel is verbinding in plaats van verwijdering.

Minachting

Minachting is de tweede ruiter. Hier is sprake van hatelijkheden, sarcasme en cynisme of rollende ogen.

Je probeert de ander belachelijk te maken. Je zegt bijvoorbeeld iets over je partners spelling of uiterlijk als hij/zij boos is. Je plaatst jezelf daarmee boven de ander. Je gebruikt scheldwoorden en maakt directe beledigingen.

Je probeert de ander te betrappen op fouten en wrijft dan liefst zout in de wond. Minachting is dé grote voorspeller van een scheiding.

Het tegengif voor minachting is het herstellen van respect. Ga weer op zoek naar daden van de ander waar je waardering en respect voor kunt voelen. En geef elkaar die waardering, het liefst iedere dag minstens één keer: “wat ik vandaag in jou heb gewaardeerd is….” Focus op het positieve.

Defensief reageren

De derde ruiter is het altijd verschuiven van de schuld naar de ander: “ja maar jij….” Het is een manier van defensief reageren, een vorm van zelfbescherming. Ieder conflict zie je als een gevecht met een winnaar en een verliezer. Je beschuldigt je partner van alles dat fout gaat in je relatie: “als jij nou eens wat meer in het huishouden zou doen dan zou ik wel ….zijn”. Je jammert en klaagt en speelt het onschuldige slachtoffer of de vermoorde onschuld.

Het tegengif hiervoor is verantwoordelijkheid nemen, in ieder geval voor je eigen aandeel in het probleem.

Onverschilligheid

De vierde ruiter is de onverschilligheid. Je trekt een muur van zwijgzaamheid op waar niet doorheen te breken valt. Je trekt je emotioneel terug. Er is geen sprake meer van interactie. Je luistert niet meer, maar inwendig kook je! Je wilt het liefst vluchten. Je bent onbereikbaar, zet de tv aan, kijkt op je mobiel middenin een verhitte discussie of je loopt weg. In dit stadium is er sprake van een inwendige emotionele overstroming.

Het tegengif bestaat eruit dat je jezelf zachter moet maken door diep uit te ademen en te focussen op kalmeren. Neem daarvoor even tijd en geef dat ook aan. Je zult echt zelf een besluit moeten nemen om het gesprek of de confrontatie aan te gaan. Hoe lastig soms ook, zet je trots opzij, open je en ga in gesprek met elkaar.

Stel jezelf eens de volgende vragen

1. Maak ik mezelf weleens schuldig aan één of meer van deze 4 ‘dodelijke’ fouten?
2. Wat levert dit mij op?
3. Welke pijn zit er eigenlijk onder waarvoor ik mijn verantwoordelijkheid zou moeten nemen?

Relatietherapie bij ACB-praktijk

Wil je nog meer weten over relatietherapie? Klik dan op deze link; relatietherapie / communicatie in je relatie of doe de relatietest “de 5 talen van de liefde“. Als psychodynamisch therapeut zet ik diverse technieken in tijdens een behandeltraject.