EMDR bij negatief zelfbeeld

Gezonde onzekerheid

Herken je dat, je moet naar een feestje met allerlei mensen die je niet kent, je wordt al onzeker bij het idee. Of het examen /tentamen wat je moet maken en de gedachten die dat met zich meebrengt “dat lukt me nooit”.

Iedereen is wel eens onzeker, dat is heel menselijk. Het zet ons ook aan tot een bepaalde manier van zelfreflectie en scherpte. Net als stress, is onzekerheid in een milde vorm heel normaal en hoort het bij ons leven. Deze vorm zorgt niet voor een negatief zelfbeeld. Er staan nog voldoende ervaringen tegenover waarin je ervaart dat je goed bent zoals je bent.

Chronische onzekerheid en verminderde eigenwaarde

Negatieve gedachten over jezelf kunnen echter ernstige vormen aan gaan nemen waardoor ze je gaan beperken in het leven . Je kan bijvoorbeeld onzeker worden over allerlei situaties in de toekomst met gevolg dat je dingen gaat vermijden. Doordat de gedachten zo vaak in je hoofd afspelen gaan ze als een soort waarheid aanvoelen. Het worden “belemmerende overtuigingen over jezelf”.  Voorbeelden van belemmerende overtuigingen zijn;

• ik ben niet goed genoeg
• ik kan dit niet
• het lukt mij nooit
• ik doe er niet toe
• ik ben niks waard
• mijn mening doet er niet toe
• ik moet het goed doen
• ik hoor er niet bij
• enz.

Ontstaan van negatief zelfbeeld?

Niemand wordt geboren met een negatief zelfbeeld. Als baby bezitten we nog geen woordelijke taal. We voelen veel aan en reageren op onze omgeving. We interpreteren de wereld en koppelen al onbewust “boodschappen” aan gedragingen van de mensen in onze omgeving. Als in het gezin van herkomst bijvoorbeeld nog een broer of zus was waar veel aandacht naar toe ging (bv door ziekte) waardoor er minder aandacht naar jou ging, dan kan je op onbewust niveau de boodschap opgepikt hebben “ik ben niet belangrijk genoeg” of “ik moet alles goed doen, dan hebben ze van mij geen last”. Dit zijn de ervaringen die we niet altijd terug weten te halen met ons bewuste denken. Later kunnen er ervaringen bij komen die we wel bewust terug kunnen halen zoals een pest verleden, een spreekbeurt die je gehouden hebt waar iemand om moest lachen, een ouder die regelmatig benoemde “jij kan toch niks” of een modebeeld wat geschetst wordt in de bladen waardoor je bent gaan geloven dat je niet knap/mooi of aantrekkelijk bent. Al deze ervaringen bij elkaar zorgen voor het beeld wat je over jezelf vormt, ook wel je ZELFBEELD genoemd.

Patronen bij een negatief zelfbeeld

Indien je een negatief zelfbeeld hebt ontwikkeld (weinig zelfvertrouwen / veel onzekerheid) dan ga je er vaak van alles aan doen om dit beeld toch positief te krijgen. Omdat je intern echter belemmerende overtuigingen hebt ontwikkeld ontstaat het patroon dat je de erkenning van buitenaf gaat zoeken. Je gaat bijvoorbeeld erg hard je best doen, wordt heel perfectionistisch omdat je geen fouten mag maken, gaat met mensen meepraten of gaat je voortdurend meten met andere en bent daardoor prestatiegericht. Dit alles om (op onbewust niveau) een compliment te krijgen van de buitenwereld. Als je dit ontvangt kan je “zelfbeeld” er weer even tegen. Omdat de belemmerende overtuigingen van binnen echter maar door blijven gaan, heeft dit compliment maar heel kort effect en verval je snel weer in dezelfde patronen. Mensen met een verminderd zelfbeeld hebben vaak te kampen met lichamelijke klachten zoals moeheid/ hoofdpijn/ nek en schouderklachten. Herken jij jezelf hierin?

Gedachten ombuigen bij negatief zelfbeeld

Zoals hierboven beschreven zijn de belemmerende overtuigingen die je ontwikkeld hebt erg bepalend voor je gedrag en gevoelens in het hier en nu (de huidige ervaring). Bewustwording dat gedachten gevormd zijn door ervaringen in het verleden, maar dat ze per definitie geen “waarheid” zijn kan al heel veel ruimte geven. Hoe kan namelijk dat de ene persoon gemakkelijk een presentatie voor een groep geeft met de gedachten ik kan dit, terwijl de ander bij de zelfde presentatie denkt dit lukt mij nooit”? In beide gevallen gaat het om dezelfde presentatie alleen hebben beide personen andere ervaringen in het verleden opgedaan waardoor ze andere overtuigingen zijn gaan ontwikkelen. Met deze wetenschap kan je jezelf regelmatig de volgende 4 vragen stellen (van Byron Katie)

• Is de gedachte waar in deze situatie?
• kan ik absoluut zeker weten dat hij waar is?
• Hoe reageer ik op deze gedachte (wat is mijn gedrag en mijn gevoel)?
• Wie zou ik zijn zonder deze gedachte?

EMDR bij negatief zelfbeeld

Omdat de belemmerende overtuigingen gevormd zijn door ervaringen uit het verleden blijkt er vaak toch meer nodig te zijn dan alleen maar het ombuigen van deze gedachte. EMDR is hier voor een hele mooie therapie vorm. Met EMDR kan je werken aan de eventuele onderliggende trauma’s (bijvoorbeeld het pest verleden of de aandacht die altijd naar een broertje of zusje ging). Je werkt in dit geval met het beeld van die situatie. EMDR kan echter ook heel goed ingezet worden op de overtuiging zelf. Je hoeft dan niet precies te weten welke ervaringen er aan die overtuiging ten grondslag liggen, het brein komt hier vanzelf bij tijdens de behandeling.

Wil je nog meer weten kijk klik dan op deze link; EMDR . Als psychodynamisch therapeut zet ik diverse technieken in tijdens een behandeltraject rondom vergroten van eigenwaarde of positief zelfbeeld.